మీగడ తరకలు

సూటిగా చెప్పకుండా...


అయ్యలరాజు రామభద్రుడు, కృష్ణరాయల కీర్తిని వర్ణిస్తూ "సకల కథా సార సంగ్రహంలో" ఇలా అంటున్నారు

సీ. చినుకు పూసల నొనర్చిన చిత్తరపు దండ
దండాలు గల వేల్పు తపసి కొండ
కొండాటములకు చిక్కుల బెట్టు జడదార
ి దారి తప్పక గట్టు జీరు టలుగు
అలుగు టింతికి వెన్ను డిలకు తెచ్చిన చెట్టు
చెట్టు గట్టగ జేయు చెలువతోడు
తోడాసపడు క్రీడి దొర పెద్ద తోబుట్టు
పుట్టు లిబ్బుల రేని పొందుకాడు


గీ.కాడు కనపపుల్ గాచిన గండు తల్లి
తల్లి బిడ్డల పెండ్లాడు గొల్ల మనికి
మనికితముతీర్చువిలుకానిజనకు విందు
విందు నీ కీర్తి నరసింహవిభుని కృష్ణ!


ఈ పద్యంలో రాయల కీర్తిని ముత్యాల పేరుతోను, శివుడి (దండ + ఆలు గల వేల్పు) కొండ అయిన కైలాసంతోను, నారదుడు, వజ్రాయుధం, పారిజాతం, చంద్రుడు, బలరాముడు, కుబేరుని (పుట్టు లిబ్బుల రేని) నేస్తం అయిన శివుడు, కుమారస్వామి (శ్మశానంలో రెల్లుగడ్డిలో పుట్టినవాడు), పాలసముద్రం (తల్లి బిడ్డలను - భూదేవిని, సీతను పెండ్లాడిన వెన్నుని నెలవు), అమృతం (మన్మథుని తండ్రి అయిన విష్ణువు విందు) అనే వాటితో పోలుస్తాడు కవి. ఉపమానాలను సూటిగా చెప్పకుండా ఊహతో సాధించుకోవలసి వచ్చేటట్టు చెప్పడం ఈ పద్యంలో చమత్కారం

శ్రీ గురుజాడ శ్రీరామమూర్తి పంతులు గారు వ్రాసిన "కవిజీవితములు" పుస్తకములోనిది


www.maganti.org